Teun van Noorloos (beleidsmedewerker Jeugd en Onderwijs, gemeente Oldebroek).
Als beleidsmedewerker jeugd en onderwijs bij de gemeente Oldebroek vertelt Teun van Noorloos hoe Evaluatiebureau Publieke Gezondheid heeft geholpen bij het project Sociale activering:
"We hebben veel geleerd van de proces evaluatie door Evaluatiebureau Publieke Gezondheid: hou rollen helder en relaties warm.”
"Erg fijn dat de onderzoekers al bekend waren met het thema leefstijl en gezondheid van onze jeugd.”
"Ik vond de samenwerking voor, tijdens en na het evaluatieproces van hoog niveau. Vooral de betrokkenheid van de onderzoekers is me bijzonder goed bevallen.”
Project
Met het project Sociale activering willen de gemeenten Oldebroek en Harderwijk een gezonde leefstijl weer normaal maken onder de jeugd. Twee activeerders organiseren activiteiten samen met de buurtbewoners van twee wijken. Het idee achter het project is dat ouders en kinderen soortgelijke activiteiten in de toekomst zelf zullen ondernemen. De sociaal activeerders worden in hun taken begeleid en geadviseerd door projectgroepen met daarin vertegenwoordigers uit lokale instanties, zoals de GGD, de basisschool en de politie. Het project is als 'Goed Beschreven' opgenomen op de website van het Loket Gezond Leven.
Rol van het Evaluatiebureau
Evaluatiebureau Publieke Gezondheid onderzocht:
- Het proces
- Het effect
"Je kunt wel in je enthousiasme projecten starten waarvan je aanneemt dat ze zinvol zijn, maar is dat ook wel zo? Evaluatieonderzoek leert je als gemeente wat het nut is van je project om later betere beslissingen te kunnen nemen. Ook is het een extra stok achter te deur om een project écht goed uit te voeren.”
Aanpak procesevaluatie
- Interviews
- Logboek
- Vragenlijst
Het Evaluatiebureau heeft alle leden van de lokale projectgroepen en de sociaal activeerders geïnterviewd over hun rol binnen het project, hun kijk op het proces en de bereikte resultaten. Ook hebben de sociaal activeerders een logboek bijgehouden met gegevens over elke activiteit. De deelnemers aan activiteiten zijn bij de procesevaluatie betrokken door ze een korte vragenlijst in te laten vullen. Hierbij heeft het Evaluatiebureau een aparte vragenlijst gemaakt voor ouders en voor kinderen.
“Ik kon vragenlijsten altijd vooraf inzien en er iets van vinden, maar ik moet zeggen dat ik nooit veel aan te merken had.”
Aanpak effectevaluatie
- Telefonische interviews (Voormeting)
- Telefonische interviews (Nameting)
Het evaluatiebureau onderzocht het effect van Sociale Activering door een voor- en nameting. Aan het begin van het project zijn ouders in de wijk telefonisch geïnterviewd over de leefstijl van hun kind en hun eigen bijdrage aan activiteiten. Na afloop van het project hebben ouders dezelfde vragen opnieuw beantwoord. Door beide metingen te vergelijken kon het Evaluatiebureau bepalen of deelnemers aan activiteiten actiever zijn geworden en of er daadwerkelijk een verbetering in leefstijl heeft plaatsgevonden. Tot slot zijn de data naast gegevens gelegd uit eerdere monitors van GGD Noord- en Oost-Gelderland om zo de betrouwbaarheid van de resultaten te controleren.
“Bij evaluatieprojecten is de neiging om erg lang bij de intake, de planning of de onderzoeksopzet te blijven hangen waardoor er voor de uitvoering geen tijd en geld meer over is. Gelukkig konden we bij het Evaluatiebureau Publieke Gezondheid snel én goed voorbereid aan de slag.”
Resultaat
- Rapport procesevaluatie
- Rapport effectevaluatie
- Presentaties
Door tussentijdse resultaten te rapporteren konden projectleiders het proces al tijdens de projectperiode bijsturen. Op basis van de voormeting werd bijvoorbeeld duidelijk dat er vooral behoefte was aan activiteiten rondom de thema’s groente en fruit en zoete drankjes en niet rondom het thema ontbijt. Tenslotte schreef Evaluatiebureau publieke gezondheid twee eindrapporten. Deze werden niet alleen verspreid onder gemeenten maar ook daar gepresenteerd. Op basis van de conclusies en aanbevelingen konden gemeenten beslissen op welke manier zij het project willen voortzetten.
“De onderzoekers zijn deskundig en hebben oog voor detail. Dingen waar ikzelf overeen zou hebben gekeken waren uiteindelijk erg belangrijk voor de resultaten van de evaluatie. Hetzelfde geldt voor het rapport, ze weten de juiste details te belichten zonder dat het een langdradig stuk wordt.”
